درد قفسه سینه یک شکایت رایج و شامل یک تشخیص افتراقی گسترده است که ممکن است چندین علت تهدید کننده زندگی باشد. بسته به علائم و شرایط افراد، ممکن است نیاز به بررسی بیشتر وجود داشته باشد. بسیاری از بیماران به خوبی می دانند که این یک هشدار در مورد اختلالات بالقوه تهدید کننده زندگی است و به دنبال ارزیابی حداقل علائم هستند. سایر بیماران، از جمله بسیاری از مبتلایان به بیماری جدی، هشدارهای آن را به حداقل می‌رسانند یا نادیده می‌گیرند. درک درد، بین افراد و همچنین بین مردان و زنان بسیار متفاوت است. با این حال، درد قفسه سینه هرگز نباید بدون توضیح علت آن نادیده گرفته شود. یکی از شایع ترین گرفتاری ها و شکایت های بیماران به کلینیک های ویژه و اورژانس، درد قفسه سینه است. علت های درد قفسه سینه متفاوت هستند اما دکتر مهران کریم زاده جوزدانی متخصص قلب و عروق، در ادامه به بررسی بیماری های قلب و عروق که منجر به درد قفسه می شود، می پردازند.
علائم درد قفسه سینه با منشا قلبی
خیلی از بیماران هنگام مراجعه این سوال را دارند، که درد قفسه سینه با منشا قلبی چه علائمی را در پی دارد؟ باید گفت: این درد ها به صورت یک احساس سنگینی، فشردگی، سوزش، دشواری در نفس کشیدن و یا احساس ناراحتی در دو طرف قفسه سینه با ارجعیت به دست چپ نمایان می شوند. معمولا این نوع درد ها، درد هایی هستند که با فعالیت فیزیکی، ورزش کردن و استرس های روحی تشدید پیدا می کنند و در مقابل با استراحت و مصرف قرص های زیر زبانی بهبود پیدا می کنند، که در تمامی موارد مراجعه بیمار به متخصص قلب و عروق جهت انجام معاینه، انجام نوار قلب و اکوکاردیوگرافی برای پیشگیری از سکته قلبی ضروری است.اما تسکین این درد به راحتی نیست، گروهی از بیماران هستند که به دلیل ابتلا به دیابت، مصرف مواد مخدر و سن بالا ممکن است هیچ کدام از علائم را تجربه نکنند، اما متاسفانه این گروه از افراد معمولا با عواقب خطرناکی نظیر سکته قلبی و یا نارسایی قلبی به اورژانس ها مراجعه می کنند.معمولا درد های تیرکشنده ثانیه ای و نقطه ای در سینه، دردهای پلورتیک و یا درد های انتشاری شکم به پاها منشا غیر قلبی دارند، اگر چه که بی خطری این درد ها، باید ابتدا توسط متخصص قلب و عروق بررسی شود.
علل مختلف درد قفسه سینه
بسیاری از اختلالات باعث درد یا ناراحتی قفسه سینه می شوند. این اختلالات ممکن است سیستم قلبی عروقی، گوارشی، ریوی، عصبی یا اسکلتی عضلانی را درگیر کند.برخی از اختلالات بلافاصله تهدید کننده زندگی هستند:
- سندرم های حاد کرونری
- آئورت توراسیک
- پنوموتوراکس تنشی
- پارگی مری
- آمبولی ریه (PE)
علل دیگر از تهدیدهای جدی و بالقوه برای زندگی تا عللی که به سادگی ناراحت کننده هستند، متغیر است.به طور کلی، شایع ترین علل عبارتند از:
- اختلالات دیواره قفسه سینه (درد هایی که عضله، دنده یا غضروف را درگیر می کنند)
- اختلالات پلور
- اختلالات گوارشی (به عنوان مثال، بیماری ریفلاکس معده، اسپاسم مری، سنگ کلیه)
- سندرم های حاد کرونری و آنژین پایدار
- لازم به ذکر است که در برخی موارد نادر، علت درد قفسه سینه را نمی توان تعیین کرد.
ارزیابی درد قفسه سینه
در تاریخچه بیمار باید محل، مدت، ویژگی و کیفیت درد ذکر شود. از بیمار باید در مورد هر گونه رویداد تسریع کننده، و همچنین هر گونه عامل محرک و تسکین دهنده سؤال شود. عوامل خاصی که باید به آن توجه شود عبارتند از: وجود درد در حین ورزش یا استراحت، وجود استرس روانی، اینکه آیا درد در هنگام تنفس یا سرفه رخ می‌دهد، مشکل در بلع، ارتباط با وعده‌های غذایی، و وضعیت‌هایی که درد را تسکین یا تشدید می‌کند (مثلاً صاف دراز کشیدن، خم شدن به جلو)، همگی باید مورد بررسی قرار گیرند. رعلائم مرتبط مهمی که باید جستجو کرد عبارتند از تنگی نفس، تپش قلب، سنکوپ، تهوع یا استفراغ، سرفه، تب و لرز. در تاریخچه دارویی باید مصرف داروهایی که می‌توانند باعث اسپاسم عروق کرونر شوند (مثلاً کوکائین، تریپتان ها) یا بیماری گوارشی (به ویژه الکل، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی) مورد توجه قرار گیرد. در تاریخچه خانوادگی باید سابقه سکته قلبی (به ویژه در بستگان درجه 1 در سنین پایین، به عنوان مثال، کمتر از 55 در مردان و کمتر از 60 در زنان) و هیپرلیپیدمی ذکر شود.
نکات مهم در رابطه با درد قفسه سینه
- برخی از یافته‌ها نشان از، علت جدی تر از درد قفسه سینه است.
- علائم حیاتی غیر طبیعی (تاکی کاردی، برادی کاردی، تاکی پنه، افت فشار خون)
- علائم هیپوپرفیوژن (به عنوان مثال، گیجی، رنگ خاکستری، دیافورز)
- تنگی نفس
- صداها یا نبض های تنفس نامتقارن
- صداهای غیرمعمول قلب
علائم و نشانه های اختلالات قفسه سینه و درد قفسه سینه بسیار متفاوت است و علائم بیماری های جدی و غیر جدی اغلب با هم، همپوشانی دارند. هنگام ارزیابی بیماران مبتلا به درد قفسه سینه، شاخص بالای هر اختلال مورد توجه قرار میگرد. طول مدت درد، می‌تواند سرنخ‌هایی از شدت اختلال ارائه دهد. درد طولانی مدت (یعنی برای هفته ها یا ماه ها) تظاهر اختلالی نیست که بلافاصله زندگی را تهدید کند. چنین دردی اغلب منشأ اسکلتی- عضلانی دارد، اگرچه منشاء گوارشی یا سرطان به ویژه در بیماران مسن باید در نظر گرفته شود.به طور مشابه، دردهای کوتاه مدت (< 5 ثانیه)، به ندرت ناشی از اختلالات جدی است. اختلالات جدی معمولاً دردی را نشان می‌دهند که از چند دقیقه تا چند ساعت طول می‌کشد، اگرچه دوره‌های آن ممکن است عودکننده باشند.
توجه به سن بیمار
سن بیمار برای ارزیابی درد قفسه سینه مفید است. درد قفسه سینه در کودکان و بزرگسالان جوان (کمتر از 30 سال) احتمال کمتری دارد که ناشی از ایسکمیک قلبی باشد، اگرچه سکته قلبی نیز ممکن است در افراد 20 ساله رخ دهد. معمولا اختلالات اسکلتی عضلانی و ریوی، علل شایع تر در این گروه های سنی است.
درد قفسه سینه در سالمندان
احتمال بیماری جدی و تهدید کننده زندگی، با افزایش سن افزایش می یابد. بسیاری از بیماران مسن تر نسبت به بیماران جوان تر دیرتر بهبود می‌یابند، اما در صورت تشخیص و درمان مناسب، مدت زمان زیادی زنده می‌مانند. دوزهای دارو معمولاً کمتر و سرعت افزایش دوز کندتر است. اختلالات مزمن در افراد مسن اغلب وجود دارد، که ممکن است تشخیص و درمان را پیچیده کند.
درد قفسه سینه در سالمندان
افزایش سن یکی از مهم ترین علت ها در بروز بیماری های جدی و تهدید کننده زندگی، است. بسیاری از بیماران مسن تر نسبت به بیماران جوان تر دیرتر بهبود می‌یابند، اما در صورت تشخیص و درمان مناسب، مدت زمان زیادی زنده می‌مانند. دوزهای دارو در این افراد معمولاً کمتر و سرعت افزایش دوز کندتر است. اختلالات مزمن در افراد مسن اغلب وجود دارد، که ممکن است تشخیص و درمان در این گروه را پیچیده کند.
درد قفسه سینه با چه منشایی به نفع بیماری قلبی هستند؟
این درد ها همیشه با تنگی نفس، تپش قلب، افت هوشیاری و یا گز گز دستان همراه هستند. اما موردی که حائز اهمیت است، درد های گوارشی از جمله درد های معده درد هایی با منشا ستون فقرات، حتی یک دندان درد ساده هم جز درد هایی است که با درد های قلبی قابل افتراق نیست و ممکن است اشتباه تشخیص شود.
ارزیابی درد قفسه سینه
در تاریخچه بیمار باید محل، مدت، ویژگی و کیفیت درد ذکر شود. از بیمار باید در مورد هر گونه رویداد تسریع کننده، و همچنین هر گونه عامل محرک و تسکین دهنده سؤال شود. عوامل خاصی که باید به آن توجه شود عبارتند از: وجود درد در حین ورزش یا استراحت، وجود استرس روانی، اینکه آیا درد در هنگام تنفس یا سرفه رخ می‌دهد، مشکل در بلع، ارتباط با وعده‌های غذایی، و وضعیت‌هایی که درد را تسکین یا تشدید می‌کند (مثلاً صاف دراز کشیدن، خم شدن به جلو)، همگی باید مورد بررسی قرار گیرند. سایر علائم مرتبطی که باید بررسی شود، عبارتند از تنگی نفس، تپش قلب، سنکوپ، تهوع یا استفراغ، سرفه، تب و لرز. در تاریخچه دارویی بیمار باید مصرف داروهایی که می‌توانند باعث اسپاسم عروق کرونر شوند (مثلاً کوکائین، تریپتان ها) یا بیماری گوارشی (به ویژه الکل، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی) مورد توجه قرار گیرد. در آخر باید گفت، اگر فردی از درد قفسه سینه رنج می برد نباید به هیچ عنوان به صورت خودسرانه دارو مصرف کند، بلکه باید سریعا به کلینیک های قلب و عروق مراجعه کند و تحت ویزیت، نوار قلب و اکوکاردیوگرافی قرار گیرد تا از سلامت قلب خود اطمینان حاصل کند.
